แบบรายงานการประเมินคุณภาพผู้เรียน หรือ SAR สำหรับเด็กโฮมสคูล และร่องรอยการเรียนรู้ของเด็ก Homeschool เป็นอย่างไร

ฤดูกาลประเมินประจำปีของเด็ก Homeschool กำลังเริ่มต้นขึ้นแล้วนะคะ วันนี้เราจึงเขียนบทความเกี่ยวกับแบบประเมินประจำปีและร่องรอยการเรียนรู้ของเด็กโฮมสคูลค่ะ  สำหรับคุณพ่อคุณแม่ท่านใดที่สนใจจะเข้าสู่วงการโฮมสคูลในเร็วๆนี้ จะต้องศึกษาและเตรียมความพร้อมสำหรับเรื่องนี้เอาไว้ค่ะ

การประเมินนี้จะเกิดขึ้นทุกปีตอนสิ้นปีการศึกษาค่ะ บ้างก็เรียกกันว่าเป็นการประเมินเลื่อนชั้น บ้างก็เรียกว่าประเมินรายปี หรืออาจจะเรียกเป็นแบบอื่นที่ใกล้เคียงกันก็ได้ค่ะ เราต้องทำเอกสารส่งเขตทุกปีเมื่อสิ้นปีการศึกษา แบบประเมินนี้มีชื่อย่อว่า SAR หรือ Homeschooling Self Assessment Report แบบรายงานการประเมินคุณภาพผู้เรียน เพื่อพัฒนาการเรียนรู้การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว ผู้ปกครองหรือผู้จัดการศึกษามีหน้าที่ประเมินเด็กของเราค่ะ ว่าตลอด 1 ปีที่ผ่านมา ตามแผนการสอนที่เราเขียนส่งเขตไปว่าเราจะสอนอะไรเด็กๆบ้าง หรือเราวางแผนไว้ว่าเด็กๆต้องเรียนรู้เรื่องอะไรบ้าง เราได้ทำตามนั้นหรือเปล่า แล้วเมื่อทำแล้วเราประเมินให้คะแนนเอาไว้ว่าอย่างไร กรอกข้อมูลเหล่านั้นใส่ลงไปในตารางแบบฟอร์ม SAR แล้วนำไปส่งเขตค่ะ

ซึ่งเกณฑ์การให้คะแนนก็อยู่ที่ผู้จัดการศึกษา(ผู้ปกครอง) เป็นผู้กำหนดขึ้นมา บางบ้านกำหนดมาเพียงแค่ว่า หัวข้อนี้ ผ่าน / หรือกำลังพัฒนา / หรือไม่ผ่าน เอาแค่นี้ ไม่ต้องให้เป็นคะแนน ซึ่งเราว่ามันโอเคดีนะ ง่ายๆตรงๆ เราว่าแบบนี้เหมาะกับเด็กอนุบาลค่ะ เพราะเราไม่ได้คาดหวังวิชาการหรืออะไรมากมายอยู่แล้ว สิ่งไหนที่น้องทำได้คือให้ผ่าน อันไหนยังทำไม่ได้ก็ให้คะแนนเป็น "กำลังพัฒนา" ก็เท่านั้นเอง ไม่เป็นการตัดสินเด็กจนเกินไปด้วยค่ะ หรือบางบ้านอาจจะให้คะแนนลูกออกมาเป็น % เช่น ด้านสังคมให้ 90% ด้านศิลปะให้ 80% ด้านพละศึกษาและการออกกำลังกายให้ 95% เป็นต้น (สำหรับเด็กอนุบาลปารประเมินจะแบ่งออกเป็น 4 ด้านหลักๆ คือ ด้านร่างกาย ด้านอารมณ์ ด้านสังคม และด้านสติปัญญา แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นอาจมีหลายด้านกว่านี้ขึ้นอยู่กับแผนการสอนที่ผู้ปกครองเขียนส่งไปในตอนแรกค่ะ) เสร็จแล้วเราก็มากำหนดว่ากี่ % ถึงให้ผ่าน เช่น 50-60% ขึ้นไปคือผ่าน แบบนี้เป็นต้นค่ะ 

จริงๆก็คล้ายๆกับการประเมินเด็กนักเรียนในโรงเรียนนั่นเอง แต่เปลี่ยนจากครูประเมินมาเป็นผู้ปกครองประเมินค่ะ หลังจากส่งแบบประเมินแล้วต้องส่งร่องรอยการเรียนรู้ด้วยอีก 1 เล่ม ร่องรอยการเรียนเรียนรู้ คืออะไร? ถ้าจะเรียกแบบเข้าใจง่ายก็น่าจะเรียกว่า Portfolio ของเด็กๆตลอด 1 ปีการศึกษาค่ะ ว่าไปทำอะไรมาบ้าง เรียนอะไรบ้าง เที่ยวไหนบ้าง มีผลงานแข่งขันหรือได้รับรางวัลอะไรบ้าง ส่วนใหญ่ก็จะเป็นภาพถ่ายบันทึกกิจกรรมที่เราทำกันในแต่ละวันค่ะ บางเขตพื้นที่รับเป็น CD หรือเป็น link หรือเป็น QR code ให้กดเข้าไปดูผลงาน แต่บางเขตรับเป็นเอกสารแบบรูปเล่มเท่านั้น อันนี้แล้วแต่นโยบายของแต่ละเขตพื้นที่นะคะ ต้องสอบถามจากเขตที่เราสังกัดค่ะ อย่างเขตของเรารับเป็นแบบรูปเล่มเท่านั้นค่ะ

หลังจากส่งทุกอย่างไปหมดแล้ว ก็รอเจ้าหน้าที่มาเยี่ยมบ้านเพื่อประเมินค่ะ คือนอกจากผู้ปกครองประเมินเองแล้ว เจ้าหน้าที่จากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเค้าก็จะมาประเมินด้วยค่ะ มากันหลายคน 6-10 เลยล่ะค่ะ มากันเป็นคันรถ 5555 ถ้าเขตไหนมีเด็กโฮมสคูลเยอะเค้าก็อาจจะนัดให้รวมตัวกันไปประเมินในสถานที่เดียวกันค่ะเพื่อไม่เป็นการเสียเวลาค่ะ ตรงนี้ก็มีผลงานอะไรก็ขนมาโชว์ค่ะ โชว์ของให้เต็มที่เลย แล้วก็พรีเซนต์ว่าตลอดปีที่ผ่านมาเรามีการเรียนรู้อะไรกันไปบ้างค่ะ อาจจะมีการเตรียมสไลด์หรือวีดีโอพรีเซนเทชั่นไปด้วยตามแต่สะดวกค่ะ ตามความอลังการของเรา 555

เอกสารร่องรอยการเรียนรู้เราไม่ได้มีการเขียนวันที่เอาไว้นะคะ ยกเว้นงานแข่งหรืองานที่ได้ใบประกาศนียบัตร หรือรับรางวัล มันจะมีวันที่ระบุอยู่แล้ว ส่วนภาพถ่ายกิจกรรมทั่วไปเราจะเน้นรวบรวมเป็นกลุ่มๆตามประเภทของกิจกรรมค่ะ ไม่ได้เรียงตามวันที่ค่ะ ถ้าเป็นผลงานประเภทชีทแบบฝึกหัด หรือภาพวาดที่น้องวาด เราจะถ่ายเอกสารสีแนบไปบางส่วนนะคะไม่ได้ส่งผลงานทั้งหมด เอาแค่เป็นตัวอย่างแนบเข้าไปในเล่มค่ะ ส่วนผลงานทั้งหมดเจ้าหน้าที่เค้าจะต้องเห็นอยู่แล้วตอนที่เราพรีเซนต์หน้างานในวันประเมินค่ะ

ภาพตัวอย่างร่องรอยการเรียนรู้ของชัตเตอร์ในปีที่แล้วค่ะ กดดูได้ตรงนี้เลยค่ะ https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=357268359290483&id=100050219661269

หวังว่าจะเป็นประโยชน์กับคุณพ่อคุณแม่นะคะ